PHẦN 1 - NHỮNG GIỐNG BƠ ĐƯỢC TRỒNG PHỔ BIẾN VÀ CHO NĂNG SUẤT CAO TẠI VIỆT NAM

Bơ là một trong những loại quả chứa nhiều vitamin bổ ích cho con người. Bơ cung cấp rất nhiều các chất dinh dưỡng cũng như chất xơ cho cơ thể. Bơ có giá trị kinh tế cao, tiềm năng tiêu thụ rộng, cho thu hoạch nhiều vụ, khẳng định được sự thích nghi về khí hậu và thổ nhưỡng Việt Nam.

Trồng bơ nên chọn giống bơ nào?

Như bà con đã biết, cây bơ là cây trồng khá quen thuộc với bà con ở Tây Nguyên và các vùng lân cận, những năm gần đây do tình hình dịch bệnh, thị trường bơ có xu hướng chậm lại do xuất khẩu bị đình trệ, tuy nhiên không thể phủ nhận cây bơ là cây có giá trị kinh tế cao, chăm sóc đơn giản, dễ thu hoạch. Nếu áp dụng thêm các biện pháp canh tác hữu cơ, đạt chuẩn VietGAP – GlobalGAP thì tiềm năng rất lớn…

Khâu đầu tiên và quan trọng nhất của việc trồng bơ đó là lựa chọn giống bơ, tùy theo từng khu vực, khả năng thu mua của thương lái, định hướng thị trường tiêu thụ mà bà con nên chọn một trong những giống bơ sau đây.

* Giống bơ trong nước: Bơ 034 trái dài, bơ TA21, bơ tứ quý, bơ sáp mã dưỡng, bơ thành bích

* Giống bơ nước ngoài: Bơ booth 7, bơ hass, bơ reed, bơ pinkerton, bơ cuba m3

Những giống bơ này đều là những giống đã có tên tuổi, thời gian canh tác khảo nghiệm tại Việt Nam từ 10-20 năm, thị trường trong và ngoài nước đã quen thuộc và tin dùng. Ngoài ra cũng có một số giống bơ khác, nhưng thị trường chưa rộng, chủ yếu cung ứng cho một vài khu vực nhỏ trong nước là chính, do đó chúng tôi không liệt kê ở đây. Nếu có dịp sẽ giới thiệu đến bà con ở một bài viết khác

* 5 Giống bơ ngon trong nước

Đúng như tên gọi, đây đều là những giống có cây mẹ đầu tiên mọc và sinh trưởng ở Việt Nam, chủ yếu là mọc từ hạt, có nhiều ưu điểm nổi trội nên được các hộ nông dân, doanh nghiệp nhân giống và phát triển ra thị trường.

Hầu hết cây mẹ đều là cây đã lớn, thời gian sinh trưởng từ 20-30 năm, thế hệ cây con nhân giống vô tính cũng từ 10-15 tuổi, cho thu hoạch và năng suất ổn định qua nhiều năm. 5 giống nổi bật nhất bao gồm:

1. Giống bơ 034 trái dài

Giống bơ này có xuất xứ từ vùng Bảo Lộc – Lâm Đồng, do hộ ông Nguyễn Văn Dậu phát hiện và nhân giống. Cây mọc sẵn trên mảnh đất do ông Dậu mua lại của một người dân địa phương. Những năm 1990-2000 khi giá bơ bắt đầu tăng cao, người tiêu dùng tập trung vào chất lượng thay vì số lượng. Nhận thấy cây bơ trong vườn của mình có chất lượng thịt quả thơm ngon, sáp dẻo, một năm thu 2-3 vụ, ông Dậu quyết định nhân giống và đặt tên là giống bơ 034.

Trái bơ thuộc giống này có hình dáng thon dài đặc trưng (dài 20-35cm), vỏ xanh bóng đẹp mắt, bên trong cơm rất vàng, hạt nhỏ (đôi khi không có hạt). Giống đã được Sở Nông Nghiệp Lâm Đồng cấp giấy chứng nhận và đạt được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi về trái cây và trái bơ nói riêng.

2. Giống bơ TA21

Giống bơ TA21 nằm trong dự án khảo nghiệm và tuyển chọn giống bơ ngon do Viện Khoa Học Kỹ Thuật Nông Lâm Nghiệp Tây Nguyên triển khai từ những năm 2000. Giống được khảo nghiệm trên khu vực Tây Nguyên và các tỉnh thành có thổ nhưỡng khí hậu phù hợp với cây bơ, kết quả cho thấy giống có khả năng sinh trưởng mạnh, chất lượng quả đạt tiêu chuẩn, tỷ lệ thịt quả 70%, cơm vàng tươi, độ sáp dẻo cao, vỏ dày giúp vận chuyển và bảo quản thuận lợi. Hình dáng quả cân đối, mẫu mã đẹp. Hạn chế là năng suất chưa cao, quả không quá to, tên tuổi so với các giống bơ khác chưa được biết đến nhiều.

3. Giống bơ tứ quý

Bao gồm tập hợp nhiều giống có chung đặc điểm là ra hoa đậu quả quanh năm, ít nhất cũng 3 vụ/năm. Trên cây thường có quả và hoa ra đồng thời. Do đặc tính này nên giá bán thường khá cao, quả thu hoạch thành từng đợt không bị trùng vào vụ chính. Trong những giống bơ tứ quý thì nổi bật nhất là giống bơ của ông Nguyễn Ngọc Đức ở huyện Cư Kuin – Đăk Lăk, ngoài đặc điểm ra quả quanh năm, thì còn có ưu điểm là quả mẫu mã đẹp, kích thước lớn, năng suất ổn định, cơm (thịt quả) có độ sáp dẻo, vàng tươi đẹp mắt. Cây con khi trồng thích nghi rộng, sinh trưởng mạnh ở nhiều vùng khác nhau

4. Giống bơ sáp Mã Dưỡng

Do ông Dương Mã Dưỡng ở Phú Riềng – Bình Phước tuyển chọn và nhân giống, giống có thể xa lạ với người dùng trong nước nhưng lại rất nổi tiếng ở khu vực, đặc biệt là Đông Nam Á, nhờ vào khả năng quảng bá, kết nối cung cầu và canh tác theo tiêu chuẩn. Mỗi năm có hàng trăm tấn bơ thuộc giống này được xuất khẩu đi các nước lân cận. Tạo ra thu nhập không nhỏ cho bà con nông dân. Ưu điểm của giống là độ sáp dẻo rất cao, hình dáng cân đối, mẫu mã đẹp, trọng lượng lớn, mỗi năm có thể cho thu hoạch 2 vụ, kéo dài từ tháng 6 đến tháng 9 dương lịch

5. Giống bơ Thành Bích (bơ khủng, bơ khổng lồ)

Nói về kích thước và trọng lượng, thời điểm hiện tại gần như không có giống bơ nào có thể so sánh được với giống bơ Thành Bích. Quả khi thu hoạch có khi cân nặng lên đến 2kg/quả. Còn trung bình cũng nằm ở mức 0,7 – 1kg/quả. Nhưng không vì vậy mà chất lượng quả giảm sút, phần thịt quả vẫn có độ dẻo và béo cao, màu vàng tươi đẹp mắt, vỏ quả căng bóng, hình dáng quả cân đối (mẫu mã đẹp). Giống bơ này có nguồn gốc từ hộ ông Trương Đức Thành (Đăk Mil, Đăk Nông). Hiện nay đã được nhiều bà con canh tác và nguồn cung cấp giống cũng phổ biến hơn trước rất nhiều

Bảng so sánh các giống bơ ngon trong nước