CÁCH CẢI TẠO ĐẤT BỊ CHAI, BẠC MÀU: GIỮ ĐẤT SỐNG – LÚA KHỎE – MÙA TRÚNG LỚN

Đất bị chai, bạc màu là gì?

Đất bị chai: là đất sau nhiều vụ trồng liên tục bị đóng váng, cứng mặt, khó thoát nước, rễ cây không đâm sâu được.
Đất bạc màu: là đất đã mất chất hữu cơ, nghèo dinh dưỡng, lúa sinh trưởng yếu, dễ nhiễm bệnh.

Người nông dân thường gọi chung là “đất chết” – cày lên thấy xám, không tơi, lúa trồng không ăn phân.

Vì sao đất lại bị chai, bạc màu?

Bón phân hóa học quá nhiều – ít bón phân chuồng
- Phân đạm nhiều gây axit hóa đất, giết chết vi sinh vật có lợi.
Trồng liên tục không luân canh
- Đặc biệt là lúa 3 vụ liên tục trên nền đất phèn hoặc đất nhẹ.
Không cày xới sâu – đất nén chặt lâu ngày
- Rễ cây không thở được, vi sinh không sống được.
Không xử lý rơm rạ đúng cách
- Rơm rạ để mục tự nhiên nhiều năm sẽ lên men chua, sinh độc chất hại rễ.

Dấu hiệu nhận biết đất bạc màu

Lúa lên yếu, đọt tím, dễ vàng lá.
Bón phân mà cây vẫn không phát triển.
Mặt đất cứng, nứt nẻ, nước đọng hoặc rút rất chậm.

Nguồn: https://khangnong.vn/bai-viet/cach-cai-tao-dat-bac-mau-don-gian-hieu-qua-1024.html

Cách cải tạo đất bị chai, bạc màu – dễ làm, hiệu quả lâu dài

1. Bón vôi cải tạo đất

Vôi nông nghiệp (CaO hoặc Dolomite) giúp trung hòa độ chua, khử phèn.
Liều lượng:
- 300–500 kg/ha, tùy mức độ chua
- Bón trước vụ 15–20 ngày, sau đó cày lật đất

Nguồn: https://uphanhuuco.com/bon-voi-cho-dat-3936.html

2. Ủ rơm rạ bằng chế phẩm sinh học

Dùng EM, Trichoderma hoặc vi sinh phân hủy nhanh, trộn đều với rơm trước khi cày vùi.
Giúp rơm phân hủy nhanh, không lên men chua – không gây độc rễ.
Rất cần thiết sau vụ đông xuân.

3. Cày sâu, cày lật đất

Cày sâu từ 20–30cm, lật tầng đất chai, kết hợp xới tơi mặt.
Tăng khả năng giữ nước, thoát khí, vi sinh dễ sống.
Nếu có máy san bằng laser thì càng tốt – giúp mặt ruộng bằng phẳng, dễ canh tác.

4. Bổ sung phân hữu cơ hoai mục

Cải tạo độ tơi xốp, cung cấp vi sinh vật có lợi cho đất.
Bón 1–2 tấn/ha nếu có điều kiện.
Có thể dùng phân chuồng, phân gà đã ủ, phân rác hoai.

5. Luân canh cây trồng

Nếu có thể, nên luân canh với đậu nành, mè, cỏ voi, hoặc cỏ họ đậu.
Giúp đất “nghỉ”, bổ sung đạm tự nhiên (vi khuẩn cố định N).

6. Sử dụng chế phẩm sinh học để phục hồi đất

Các dòng chế phẩm như: Tricho-ĐHCT, EM, BioGro, Rizho, hỗ trợ tăng vi sinh đất, khôi phục hệ sinh thái đất tự nhiên.
Dễ tìm ở các trạm BVTV hoặc đại lý nông nghiệp.

Mẹo nhỏ tiết kiệm cho bà con

Nếu không đủ phân chuồng, có thể ủ rơm + vôi + chế phẩm EM làm phân hữu cơ tại chỗ.
Ủ trước 2–3 tuần là có thể cày vùi – tiết kiệm đáng kể tiền mua phân.

Kết luận

Đất khỏe thì cây mới khỏe. Nếu để đất chai hoài, mỗi vụ sẽ phải tăng phân – tăng thuốc – tăng công mà năng suất không tăng theo. Việc cải tạo đất không cần làm rầm rộ – chỉ cần đúng cách, kiên trì và đều tay là đất sẽ "sống" lại, ruộng khỏe lại.

Nguồn tham khảo: