ស្វែងយល់អំពីមូលហេតុ រោគសញ្ញា និងវិធីការពារជំងឺសឺងម៉ាយ (Late Blight) លើបន្លែ ដើម្បីការពារផល និងគុណភាពទិន្នផលកសិកម្ម។
1. ជំងឺសឺងម៉ាយជាអ្វី?
ជំងឺសឺងម៉ាយ (Late blight) គឺជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរលើបន្លែជាច្រើនប្រភេទ ជាពិសេសលើប៉េងប៉ោះ ដំឡូង និងដំណាំក្នុងគ្រួស Solanaceae ផ្សេងៗ។ ជំងឺនេះបង្កឡើងដោយផ្សិត ឬផ្សិតស្រដៀង (oomycete) ក្នុងស្រទាប់ Phytophthora ដែលពេញនិយមជាងគេគឺ Phytophthora infestans។ មួយចំនួននៃប្រភេទ Peronospora ក៏អាចបង្កជំងឺសឺងម៉ាយលើដំណាំផ្សេងៗបានដែរ។
2. លក្ខខណ្ឌបណ្តាលឱ្យកើត និងរីករាលដាល
-
សំណើមខ្ពស់: លើសពី 80% ជាពិសេសលើស 96% បន្ថែមជាមួយអ័ព្ទភ្លៀងស្រាល ឬទឹកជ្រាបលើស្លឹក។
-
សីតុណ្ហភាពសមស្រប: 18–25°C ជាពិសេសពេលយប់ 15–18°C ប្រសើរចំពោះការលូតលាស់របស់មេរោគ។
-
ខ្វះខ្យល់ចេញចូលល្អ: ដាំដុះក្រាស់ពេក និងសំណើមខ្ពស់បង្កើតបរិយាកាសល្អសម្រាប់មេរោគ។
-
ប្រភពជំងឺ: មាននៅលើសំណល់ដំណាំរដូវមុន នៅក្នុងដី ឬពីដំណាំឆាប់ឆ្លង។ Spores អាចចម្លងតាមខ្យល់ ភ្លៀង ឬឧបករណ៍កសិកម្ម។
3. រោគសញ្ញា
លើស្លឹក:
-
ចំណុចតូចពណ៌លឿងស្រាល ឬប្រផេះបៃតង មានសភាពសើម និងទ្រង់ទ្រាយមិនជាក់លាក់។
-
ចំណុចពង្រីកលឿន ក្លាយជាពណ៌ត្នោត ឬខ្មៅ ចាប់ផ្តើមពីគែមស្លឹកចូលក្នុង។
-
ផ្នែកខាងក្រោមស្លឹកអាចមានស្រទាប់ផ្សិតពណ៌សដូចអ័ព្ទ។
-
ស្លឹកក្លាយជារឹងង៉ាញ់ ងាយខូច បត់ និងជ្រុះមុនពេល។
លើដើម និងមែក:
-
មានស្នាមពណ៌ត្នោតងងឹតវែង អាចបណ្ដាលឱ្យដើមរលួយ ជាពិសេសត្រង់គល់។
លើផ្លែ:
-
ចំណុចសើមពណ៌ប្រផេះបៃតង ដល់ត្នោតងងឹត រឹង និងជ្រីវ ជាញឹកញាប់នៅផ្នែកលើនៃផ្លែ។
-
ផ្លែរលួយ ប្តូរពណ៌ និងអាចមានស្រទាប់ផ្សិតពណ៌សដូចលើស្លឹក។
4. គ្រោះថ្នាក់
-
បាត់បង់ទិន្នផលយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ អាចបណ្ដាលឱ្យខាតទាំងស្រុងប្រសិនបើមិនគ្រប់គ្រងទាន់ពេល។
-
បន្ថយគុណភាពផលិតផល ប៉ះពាល់ដល់តម្លៃទីផ្សារ និងការរក្សាទុក។
5. វិធីការពារ និងគ្រប់គ្រង
វិធីកសិកម្ម:
-
ជ្រើសរើសពូជធន់ជំងឺ ពីប្រភពដែលមានការធានា។
-
ស្រោចទឹកត្រង់គល់ ជៀសវាងស្រោចពេលល្ងាច។
-
បំប៉នជីសមស្រប: ជៀសវាងការបំប៉នអាសូតលើស បន្ថែមជីមីក្រូ និងជីកាលីស៊ុលហ្វាត (K₂SO₄)។
-
សំអាតស្មៅ និងសំណល់ដំណាំឆ្លង បំផ្លាញឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
វិធីប្រើថ្នាំ:
-
ប្រើថ្នាំកម្ចាត់ផ្សិតដែលមានសារធាតុសកម្មប្រឆាំងជំងឺសឺងម៉ាយដូចជា: Mancozeb, Chlorothalonil, Metalaxyl, Fosetyl-Al, Azoxystrobin, Cyazofamid, Zineb។
-
ផ្លាស់ប្តូរសារធាតុសកម្មដើម្បីជៀសវាងការកើតភាពធន់ថ្នាំ។
-
6. សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
ជំងឺសឺងម៉ាយ គឺជាហានិភ័យធំសម្រាប់ការផលិតបន្លែ។ ការរកឃើញឆាប់ និងការអនុវត្តវិធានសមស្របទាំងកសិកម្ម និងគីមីវិទ្យា គឺសំខាន់ដើម្បីការពារទិន្នផល និងគុណភាពផលិតផល។
ព័ត៌មានទំនាក់ទំនង:
ក្រុមហ៊ុន ភីអឹមអេហ្វអ៊ី អេដ្យូខេសិន – គុណភាពជាមុនសិន
ទូរស័ព្ទទំនាក់ទំនង: +84 985 294 911
គេហទំព័រ: www.bmfecorp.com
Fanpage: Bảo Minh FE
YouTube/TikTok: BMFE CORP
